Przedwzmacniacz do gramofonu — czym jest i jak wybrać odpowiedni?

12-03-2024

Gramofony to wspaniałe urządzenia, pozwalające na muzyczną podróż w czasie. W naszych wpisach poruszaliśmy ich temat już parę razy, uważamy jednak, że warte są poświęcenia jeszcze większej ilości uwagi. Dzisiaj jednak nie tyle będziemy mówić o samych gramofonach, ile o pewnych użytecznych sprzętach, z którymi zdecydowanie się zetkniesz, jeśli zależy Ci na dobrej jakości dźwięku. Porozmawiajmy zatem o przedwzmacniaczach!

Czym jest przedwzmacniacz do gramofonu?

Przedwzmacniacz do gramofonu służy do wzmocnienia sygnału audio z gramofonu na poziom, który jest odpowiedni dla dalszego przetwarzania przez wzmacniacz lub odbiornik. Warto go zakupić, jeśli gramofon nie ma wbudowanego przedwzmacniacza, a sygnał z wkładki gramofonowej jest zbyt słaby. Umożliwia on uzyskanie odpowiedniej jakości dźwięku, zapewniając tym samym lepsze wrażenia przy korzystaniu z gramofonu.

Jak to działa?

Na płycie winylowej sygnał zapisuje się w postaci rowków. Ich szerokość jest bezpośrednio powiązana z częstotliwością dźwięku. Niskie tony wymagają szerokich rowków, które ograniczają ilość dźwięków, jaką można nagrać. Z tego powodu płyty winylowe potrzebują efektywnego wykorzystania powierzchni. Służy temu korelacja zapisu. Metoda ta została opracowana ponad 60 lat temu i do dzisiaj wykorzystywana jest na całym świecie. Polega ona na osłabianiu tonów niskich, a z kolei na podbijaniu wysokich o taką samą ilość decybeli. Dzięki temu jeden nośnik może zapisać wiele minut nagranego dźwięku. Problem jednak leży w tym, że sygnał dźwiękowy przez wykorzystanie owej metody traci na jakości. Jego zniekształcenie wymaga zatem korekcji.

Czy gramofon potrzebuje przedwzmacniacza?

Gramofon dla audiofila to nie lada gratka. Mimo wielu źródeł, z których w dzisiejszych czasach można słuchać muzyki, to właśnie korzystanie z tego sprzętu posiada swój wyjątkowy, niezastąpiony klimat. Urządzenia te mają jednak bardzo czuły układ, zaś prąd płynący bezpośrednio z wkładki jest na niskim poziomie. Nie spełnia on wymagań większości wzmacniaczy. Mimo że gramofony często są już wyposażone w przedwzmacniacze, sprzęt załączony do zakupionego produktu może nie dopasować się do naszych oczekiwań. Podłączenie zewnętrznego przedwzmacniacza podnosi jakość dźwięku nawet o kilka poziomów, ciesząc przy tym uszy. To podstawowe wyposażenie, jeśli zależy Ci na jak najlepszym dźwięku, a skoro czytasz ten wpis, to tak właśnie musi być!

Jak wybrać przedwzmacniacz do gramofonu?

Przedwzmacniacz gramofonowy to sprzęt, którego zakup wymaga odpowiedniego przemyślenia. Zaczynając od podstaw, zastanów się, gdzie Twój gramofon ma się znajdować? Jak dużą przestrzeń posiadasz, aby zainstalować także przedwzmacniacz? Do gramofonu najlepszy byłby oczywiście sprzęt wysokiej jakości, czasami warto więc dostosować położenie urządzenia tak, aby zmieścił się jak najlepszy przedwzmacniacz. Warto tutaj nadmienić, że przedmioty te wcale nie są nie wiadomo jak ogromne, więc ta część podejmowania decyzji nie powinna spędzać Ci snu z powiek. Przejdźmy dalej.

Na rynku dostępna jest ogromna pula przedwzmacniaczy. Z jednej strony to bardzo dobrze, umożliwia bowiem dobranie sprzętu jak najbardziej zbliżonego do oczekiwań. Z drugiej jednak, dla osoby nieobeznanej w temacie, ogromny wybór może być przytłaczający. Jak się w tym wszystkim nie pogubić?

Ważne aspekty przy wyborze przedwzmacniacza

Jest kilka rzeczy, na które przede wszystkim powinieneś zwrócić uwagę, kiedy decydujesz się na zakup przedwzmacniacza. Stworzyliśmy dla Ciebie krótką listę z omówieniem, dzięki której ów wybór będzie dla ciebie prostszy.

  • Rodzaje obsługiwanych wkładek gramofonowychgramofon do winyli posiada dwa podstawowe typy wkładek: MM oraz MC.
    • MM to wkładka z ruchomym magnesem. Wykorzystuje się ją zdecydowanie najczęściej. Jeśli Twój gramofon jest w nią wyposażony, nie musisz o nic się martwić. Wszystkie przedwzmacniacze ją obsługują. Generuje ona napięcie 2,5-7 mV.
    • Kolejny rodzaj wkładki to wkładka MC. Cewka jest tutaj ruchoma, magnes jednak nie przemieszcza się. W tym przypadku napięcie sygnałowe mieści się w zakresie 0,1-2 mV. Wymaga dobrej klasy przedwzmacniacza do gramofonu, co może troszkę utrudnić Twoje zadanie. W połączeniu z odpowiednim sprzętem jest ona jednak w stanie zapewnić jeszcze lepszy dźwięk.
  • Impedancja wejściowa — może być problematyczna ze względu na swój złożony charakter. Składają się na nią ściśle określone rezystancje i pojemności. Jest to ważne z uwagi na potrzebę dopasowania rzeczywistych parametrów układu drgającego wkładki. To konieczny warunek uzyskania dobrej jakości dźwięku.
    • W zależności od rodzaju przetwornika zalecana jest następująca wartość impedancji:
      • dla MM najczęściej 47 kΩ,
      • w przypadku MC, między 10 a 1000 Ω.
  • Pojemność wejściową należy dobrać do konkretnej wkładki, trzymając się zaleceń producenta.
  • Dokładność korekcji — odstępstwo od normy korekcji RIAA. W zależności od tego, z jakim niskim odchyleniem od bazowej charakterystyki mamy do czynienia, zwiększa się wierność korekcji przedwzmacniacza.
  • Stosunek sygnału do szumu — im wyższa wartość, tym czystszy otrzymujesz sygnał. To, aby współczynnik był tutaj wysoki, jest szczególnie ważne, ponieważ wkładki generują niskie natężenie sygnału, a ponadto mogą wytwarzać niepożądane szumy. Przedwzmacniacze wysokiej klasy ten parametr posiadają na następującym poziomie:
    • dla MM 65-86 dB,
    • dla MC do 92 dB.
  • Impedancja wyjściowa przedwzmacniacza gramofonowego — najlepiej, jeśli jej wartość będzie możliwie najniższa. W przypadku za wysokiej może wystąpić degradacja jakości dźwięku.

Propozycje przedwzmacniaczy na każdą kieszeń

Oczywiste jest, że znaczącym faktorem w wyborze przedwzmacniacza będzie posiadany budżet. Jesteśmy pewni, że zależy Ci, aby znaleźć odpowiedni sprzęt wpisujący się w Twoje możliwości finansowe. Z tego powodu przygotowaliśmy parę opcji, wśród których liczymy, że znajdziesz coś dla siebie.

  • Dostępny dla każdego przedwzmacniacz gramofonowy Pro-Ject Phono Box E czarny lub biały to niewielkie urządzenie, które świetnie sprawdzi się dla wkładek MM. Jego kompaktowość pozwala na umieszczenie urządzenia w pobliżu gramofonu. Wyposażony jest w zewnętrzny zasilacz i ekranowanie. Stworzony został przez austriacką firmę specjalizującą się w produkcji gramofonów oraz elektroniki. To dobra opcja dla osób szukających dobrej jakości sprzętu w przystępnej cenie.
  • Przedwzmacniacz gramofonowy MoFi StudioPhono to nieco droższa propozycja, zaprojektowana przez Tima de Paravicini, której zadaniem jest odtworzenie idealnego przebiegu sygnału. Świetnie sprawdzi się zarówno w wypadku wkładek MM, jak i MC. Możliwa jest tutaj regulacja wzmocnienia oraz obciążenia, posiada też tryb mono, a także filtr subsoniczny. Urządzenie to jest również niewielkie, dzięki czemu wpasuje się wszędzie.
  • Bardziej luksusowy wybór to przedwzmacniacz gramofonowy Rega Aria MK3. Obsługuje on oba typy wkładek, bowiem na urządzenie to składają się dwa oddzielne przedwzmacniacze — jeden dla MM, drugi dla MC. Jest nieco większy i cięższy niż pozostałe modele, wciąż jednak nie zajmuje dużo miejsca. Przełączanie sygnału odbywa się na wysokim poziomie oraz przy niskiej impedancji, dzięki czemu otrzymujemy świetny sygnał. Wszystkie produkty od Rega montowane są ręcznie i eksportowane na całym świecie do 46 różnych krajów. Ten przedwzmacniacz będzie świetną opcją, jeśli możesz pozwolić sobie na zakup droższego produktu.

Przedwzmacniacze stanowią istotny element gramofonów, dzięki któremu można wydobyć maksymalną jakość dźwięku z tych ponadczasowych urządzeń. Odpowiednie dobranie takiego sprzętu zapewni Ci niezapomniane doświadczenia z odsłuchiwaniem płyt winylowych. Mamy nadzieję, że ten poradnik pomoże w wyborze urządzenia dostosowanego do Twoich potrzeb i możliwości.